czwartek, 25 lutego 2010

Hermeneutyka :)mm

Hermeneutyka [gr. hermeneutikḗ (téchnē) ‘(umiejętność) objaśniania, unikania nieporozumień’], dyscyplina zajmująca się krytycznym badaniem, objaśnianiem i wewnętrzną interpretacją źródeł pisanych, w celu ustalenia ich prawidłowego tekstu i właściwego sensu; w XX w. przyjęła postać odrębnego nurtu filozofii hermeneutycznej, który określa hermeneutykę jako: 1) metodę interpretacji wytworów ludzkiego ducha (W. Dilthey); 2) refleksję filozoficzną dotyczącą mitów, symboli religijnych, dzieł sztuki itp. (P. Ricoeur); 3) analizę rozumienia egzystencji jako sposobu bycia człowieka w świecie (M. Heidegger, H.-G. Gadamer).

Wraz z pojawieniem się niemieckiego romantyzmu i idealizmu status Hermeneutyki zmienia się. Hermeneutyka staje się dyscypliną filozoficzną. Nie jest już dłużej postrzegana jako metodologiczne czy dydaktyczne wsparcie dla innych dziedzin, lecz staje się badaniem warunkó możliwości komunikacji symbolicznej jako takiej. Pytanie „jak czytać?” zastępuje pytanie „jak w ogóle się komunikujemy?”. Bez takiej zmiany, zainicjowanej przez Fryderyka Schleiermachera, Wilhelma Dilthey'a i innych niemożliwym jest zrozumienie zwrotu ontologicznego, jaki zostł uruchomiony w połowie lat dwudziestych XX wieku przez „Bycie i Czas” Martina Heideggera, i kontynuowany przez jego ucznia Hansa Georga Gadamera. Dziś hermeneutyka to nie tylko refleksja nad komunikacją symboliczną, jej dziedzina jest jeszcze bardziej fundamentalna obejmje ludzkie życie i istnienie jako takie. W tej formie, jako badanie najbardziej fundamentlnych warunków symbolicznego oddziaływania i kultury w najszerszym znaczeniu, hermeneutyka wyznaczyła krytyczny horyzont dla wielu najbardziej zajmujących dyskusjii we współczesnej filozofii, zarówno w kontekście anglo-amerykańskim jak i wewnątrz dyskursu kontynentalnego (Habermas, Apel, Ricoeur i Derrida).